مطالعه ی مولفه های چابکی در فرآیندهای زنجیره تامین صنایع شیلات (مطالعه موردی کارخانجات تولید کنسرو ماهی در شهر بندرعباس)

در شهرهای مختلف استان هرمزگان چندین واحد تولید و بخش فرآورده های دریایی وجود دارد که به دلیل مشکلات زیاد در چندین سال اخیر اکثر این واحدها یا فعالیت ندارند و یا در طول سال به صورت مقطعی فعالیت می کنند. می توان مشکل اصلی این واحدها را نداشتن چابکی یا یک زنجیره تامین چابک دانست که بتواند همراه با تغییرات در محیط اطراف خود سازمان را با تغییرات وفق داده و توانایی رقابت را داشته باشد. هدف از این پژوهش واکاوی موانع افزایش چابکی در زنجیره تامین صنایع شیلات به ویژه در شهر بندرعباس و در شرکت های تولید کنسرو ماهی است. انجام چنین مطالعه ای به مدیران و مسئولان کمک خواهد کردتا مشکلات و چالش های بهبود چابکی را شناسایی نموده و برای رفع این مشکلات برنامه ریزی دقیقی انجام دهند. نمونه آماری مرتبط کلیه کسانی هستند که به میزان کافی از دانش لازم در مورد چابکی، زنجیره تامین و موارد مربوط به سازمان، منابع انسانی فرایند خط تولید و فناوری های اطلاعات برخوردار باشند. . برای گردآوری اطلاعات موردنیازاین تحقیق از مطالعات اسنادی، از اسناد و مدارک کتابخانه ای، مقالات فارسی ولاتین موجود در سایت های معتبر برای دست یابی به اطلاعات بخش نظری تحقیق استفاده گردیده است. همچنین برای دسترسی به اطلاعات میدانی تحقیق از ابزار پرسشنامه همراه با مصاحبه استفاده شده است. پرسش نامه ها بر اساس ادبیات موضوع طراحی شده و سعی بر آن شده است دست آورد های مهم در زمینه چابکی زنجیره تامین مورد توجه قرارگیرد. در ساختار کلّی پرسشنامه، مولفه های چابکی در بخش های مختلف زنجیره تأمین مورد سوال قرار گرفت. هر یک از مولفه های مورد نظر خود بایک سری سازه و زیر سازه سنجیده شده است که هر یک از این معیارها با یک سوال بررسی شده است. ابتدا با استفاده از اطلاعات داده ها وضعیت فعلی سازمان از نظر ابعاد مختلف چابکی در قسمت های مختلف زنجیره تامین مورد بررسی قرار گرفت سپس به وسیله روش تاپ سیس شاخص ها رتبه بندی شدند. بعد بر اساس نظر خبرگان با استفاده از جدول مقایسات زوجی به مقایسه معیارها پرداخته شد. با استفاده از ضزیب اهمیت بدست آمده و میانگین حاصل از نظرات اعضای جامعه شاخص ها و معیارها رتبه بندی شدند تا نقاط قوت و ضعف سازمان در این معیارها مشخص شود. براساس نتایج حاصل زنجیره تامین صنایع شیلات از لحاظ پاسخ گویی در حد خوب و از نظر شایستگی ، انعطاف پذیری و سرعت در حد متوسط ارزیابی شده است. با توجه به ضریب اهمیت به دست آمده بیشترین میزان اهمیت به ترتیب مربوط به شایستگی، انعطاف پذیری ، سرعت و پاسخ گویی می باشد . نتایج حاصل بیانگر وضعیت متوسط در زنجیره تامین صنایع شیلات می باشد در نتیجه نیاز است که معیار های مربوط به این شاخص ها جهت افزایش چابکی و بهبود سطح سازمان مورد توجه قرار گرفته و راه کارهایی در نظر گرفته شود تا با شناخت نقاط ضعف موجود و در نظر گرفتن معیار هایی که سازمان در آنها ضعیف عمل کرده است، سازمان به چابکی بیشتری دست یابد . از آنجا که میزان اهمیت شاخص های شایستگی و انعطاف پذیری خیلی بیشتر از شاخص های سرعت و پاسخ گویی می باشد در نتیجه برای دست یابی به چابکی بیشتر، بیشترین توجه سازمان باید در این زمینه باشد. در مجموع رتبه بندی فرایند های سازمان بر اساس شاخص های چابکی به ترتیب عبارتند از کارکنان ، فرایند تولید و محصولات ، تکنولوژی و فناوری و سازمان. از آنجا که میزان اهمیت سازمان بیشتر از سایر قسمتها و حتی به اندازه سایر قسمت ها می باشد ولی در وضعیت فعلی زنجیره تامین چابکی سازمان از سایر قسمت ها کمتر می باشد در نتیجه برای افزایش چابکی لازم است که بیشتر توجه سازمان در این زمینه باشد .